گیربکس اتوماتیک (Automatic Transmission) سیستمی است که وظیفه انتقال نیرو از موتور به چرخها را بر عهده دارد و در آن تغییر دنده به صورت خودکار و بدون نیاز به دخالت مستقیم راننده انجام میشود. این سیستم به راننده این امکان را میدهد که بدون نیاز به تغییر دستی دندهها، به راحتی رانندگی کند. گیربکس اتوماتیک با استفاده از سیستمهای الکترونیکی و مکانیکی پیچیده، به طور خودکار دندهها را با توجه به شرایط رانندگی و سرعت خودرو تغییر میدهد.
انواع گیربکس اتوماتیک
- گیربکس اتوماتیک سنتی (AT – Automatic Transmission)
- این نوع گیربکس از مبدل گشتاور (Torque Converter) برای انتقال قدرت بین موتور و چرخها استفاده میکند. در این سیستم، دندهها به صورت خودکار و بدون وقفه تغییر میکنند.
مزایا:
- راحتی در رانندگی.
- عملکرد نرم و بدون تکان در تعویض دنده.
معایب:
- مصرف سوخت بیشتر نسبت به گیربکسهای دستی.
- پیچیدگی بیشتر و هزینههای بالاتر در تعمیر و نگهداری.
- گیربکس دو کلاچه (DCT – Dual Clutch Transmission)
- این نوع گیربکس از دو کلاچ برای تعویض دنده استفاده میکند که به صورت همزمان و بدون وقفه در انتقال نیرو عمل میکند. این سیستم عملکردی سریعتر و کارآمدتر نسبت به گیربکسهای سنتی دارد.
مزایا:
- تعویض دنده سریع و بدون وقفه.
- کارایی بالاتر و بهبود مصرف سوخت.
معایب:
- هزینه بالای تولید و تعمیر.
- در برخی شرایط ممکن است عملکرد نرمی نداشته باشد.
- گیربکس متغیر پیوسته (CVT – Continuously Variable Transmission)
- در این نوع گیربکس، به جای دندههای ثابت، از یک سیستم پولی و تسمه استفاده میشود که به طور مداوم نسبت دنده را تغییر میدهد و امکان شتابگیری بدون وقفه را فراهم میکند.
مزایا:
- مصرف سوخت بهینه.
- عملکرد نرم و بیوقفه در تغییر دنده.
معایب:
- حس رانندگی کمتر اسپرت به دلیل عدم وجود تعویض دندههای قابل توجه.
- محدودیت در انتقال قدرت برای خودروهای پرقدرت.
- گیربکس نیمه اتوماتیک (AMT – Automated Manual Transmission)
- این نوع گیربکس همانند گیربکس دستی است، اما فرآیند تعویض دنده به صورت خودکار توسط سیستمهای الکترونیکی انجام میشود.
مزایا:
- هزینه کمتر نسبت به گیربکسهای دیگر.
- مصرف سوخت بهینهتر.
معایب:
- تعویض دندهها ممکن است با کمی تأخیر یا تکان همراه باشد.
- حس رانندگی نسبت به گیربکسهای تماماتوماتیک کمتر روان است.
مزایا و معایب گیربکس اتوماتیک
مزایا:
- سهولت در رانندگی: راننده نیازی به تعویض دستی دندهها ندارد و رانندگی در ترافیک و مسیرهای طولانی راحتتر است.
- کاهش خستگی: به خصوص در شرایط رانندگی شهری یا ترافیک سنگین، رانندگی با گیربکس اتوماتیک به مراتب کمتر خستهکننده است.
- عملکرد بهینه در شتابگیری: برخی انواع گیربکسهای اتوماتیک مانند DCT و CVT باعث شتابگیری بهتر خودرو میشوند.
معایب:
- مصرف سوخت بیشتر (در برخی انواع): گیربکسهای سنتی اتوماتیک به دلیل استفاده از مبدل گشتاور، نسبت به گیربکسهای دستی مصرف سوخت بیشتری دارند.
- هزینه بالای تعمیرات: به دلیل پیچیدگی بالای سیستمهای اتوماتیک، هزینه تعمیر و نگهداری آنها معمولاً بیشتر است.
- وزن بیشتر: گیربکسهای اتوماتیک به دلیل قطعات پیچیدهتر معمولاً وزن بیشتری دارند که ممکن است بر مصرف سوخت و عملکرد خودرو تأثیر منفی بگذارد.
در کل، انتخاب گیربکس اتوماتیک بستگی به اولویتهای رانندگی، نوع خودرو و نیازهای راننده دارد.
چرا گیربکس اتوماتیک خراب می شود؟
خرابی گیربکس اتوماتیک ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد. این سیستم پیچیده از اجزای مکانیکی، هیدرولیکی و الکترونیکی تشکیل شده و هر کدام از این اجزا میتوانند تحت شرایط خاصی دچار مشکل شوند. در ادامه به برخی از دلایل اصلی خرابی گیربکس اتوماتیک میپردازیم:
1. سطح پایین یا کیفیت نامناسب روغن گیربکس
- روغن گیربکس نقش حیاتی در عملکرد صحیح گیربکس اتوماتیک ایفا میکند. این روغن علاوه بر خنک کردن، روانکاری و جلوگیری از سایش قطعات، باعث عملکرد صحیح سیستم هیدرولیک گیربکس نیز میشود.
- دلایل مشکل:
- نشت روغن گیربکس.
- عدم تعویض به موقع روغن یا استفاده از روغن نامناسب.
- خرابی فیلتر روغن که منجر به ورود ذرات به سیستم میشود.
- نتیجه: کاهش کیفیت یا کمبود روغن باعث ایجاد اصطکاک و سایش در قطعات میشود و در نهایت گیربکس خراب میشود.
2. گرم شدن بیش از حد گیربکس
- حرارت بالا میتواند یکی از دلایل اصلی خرابی گیربکس اتوماتیک باشد. وقتی گیربکس به دلیل عواملی مانند رانندگی در شرایط سخت یا حمل بار سنگین بیش از حد گرم شود، روغن گیربکس خواص خود را از دست میدهد و قطعات داخلی دچار سایش میشوند.
- دلایل مشکل:
- رانندگی در ترافیک سنگین یا در شرایط جادهای سخت.
- خرابی سیستم خنککننده گیربکس.
- استفاده از روغن نامناسب یا قدیمی.
- نتیجه: دمای بالای گیربکس باعث کاهش عمر روغن و افزایش سایش قطعات داخلی میشود.
3. خرابی مبدل گشتاور (Torque Converter)
- مبدل گشتاور نقش مهمی در انتقال نیرو بین موتور و گیربکس دارد. خرابی این قطعه میتواند باعث اختلال در عملکرد گیربکس شود.
- دلایل مشکل:
- نقص مکانیکی در مبدل گشتاور.
- سایش یا خرابی پرههای داخلی مبدل.
- نتیجه: گیربکس به درستی نیرو را انتقال نمیدهد و ممکن است خودرو به درستی حرکت نکند یا صدای غیرعادی ایجاد شود.
4. خرابی سنسورها و سیستمهای الکترونیکی
- گیربکسهای اتوماتیک امروزی دارای سیستمهای الکترونیکی پیچیدهای هستند که وظیفه کنترل تعویض دندهها را دارند. خرابی هر کدام از این سنسورها یا کامپیوتر کنترل گیربکس (TCM) میتواند باعث بروز مشکلاتی در عملکرد گیربکس شود.
- دلایل مشکل:
- خرابی سنسورهای فشار، سرعت یا دمای گیربکس.
- نقص در واحد کنترل الکترونیکی گیربکس (TCM).
- نتیجه: تعویض نادرست دندهها، افت عملکرد یا عدم تعویض دندهها.
5. فرسودگی قطعات داخلی
- قطعات مکانیکی گیربکس اتوماتیک با گذشت زمان و استفاده زیاد فرسوده میشوند. این فرسودگی ممکن است به دلیل رانندگی در شرایط سخت، عدم سرویس به موقع یا استفاده نادرست از خودرو باشد.
- دلایل مشکل:
- عمر بالای گیربکس و عدم تعویض قطعات فرسوده.
- استفاده مکرر از گیربکس در شرایط غیر بهینه، مانند حمل بار سنگین یا رانندگی در ترافیک.
- نتیجه: سایش قطعات باعث عدم کارکرد صحیح گیربکس و نیاز به تعمیرات اساسی میشود.
6. نشت روغن گیربکس
- یکی از رایجترین مشکلاتی که باعث خرابی گیربکس اتوماتیک میشود، نشت روغن است. وقتی که روغن گیربکس نشت میکند، سطح روغن کاهش مییابد و گیربکس به درستی کار نمیکند.
- دلایل مشکل:
- آسیب به واشرها و درزگیرهای گیربکس.
- ترک یا شکستگی در پوسته گیربکس.
- نتیجه: کاهش سطح روغن باعث سایش و خرابی قطعات داخلی گیربکس میشود.
7. رانندگی نادرست و استفاده ناصحیح
- برخی رفتارهای نادرست در رانندگی میتوانند باعث خرابی گیربکس شوند. برای مثال، تعویض مکرر بین حالت دندههای مختلف (مانند D و R) بدون توقف کامل خودرو یا رانندگی با سرعت بالا در حالت دندههای پایین.
- دلایل مشکل:
- تعویض نادرست دندهها در حالت پارک یا حرکت.
- استفاده طولانی مدت از حالتهای دنده پایین در سرعتهای بالا.
- نتیجه: فشار بیش از حد به گیربکس و سایش زودرس قطعات داخلی.
8. عدم سرویس منظم گیربکس
- سرویس دورهای گیربکس اتوماتیک شامل تعویض روغن، بررسی فیلترها و اطمینان از عملکرد صحیح قطعات الکترونیکی است. عدم انجام این سرویسها باعث افزایش احتمال خرابی گیربکس میشود.
- دلایل مشکل:
- نادیده گرفتن سرویسهای دورهای.
- تعویق در تعویض روغن گیربکس.
- نتیجه: افزایش احتمال خرابی زودهنگام گیربکس و کاهش عمر آن.
راهکارها برای جلوگیری از خرابی گیربکس:
- تعویض منظم و استفاده از روغن گیربکس مناسب.
- انجام سرویسهای دورهای و بررسی منظم سیستمهای الکترونیکی و مکانیکی.
- جلوگیری از رانندگیهای طولانی و سنگین در شرایط دشوار.
- استفاده صحیح از حالتهای مختلف دنده و جلوگیری از تعویض دندههای مکرر در حالتهای نادرست.
با رعایت این نکات میتوان عمر مفید گیربکس اتوماتیک را افزایش داد و از خرابیهای پرهزینه جلوگیری کرد.
نشانه های خرابی گیربکس اتوماتیک کدامند؟
نشانههای خرابی گیربکس اتوماتیک میتوانند متنوع باشند و از علائم خفیف تا مشکلات جدی را در بر بگیرند. اگر این علائم را به موقع تشخیص دهید، میتوانید از خرابیهای بیشتر و هزینههای سنگین تعمیر جلوگیری کنید. در ادامه به مهمترین نشانههای خرابی گیربکس اتوماتیک اشاره شده است:
1. تعویض دنده نادرست یا نامنظم
- شرح: اگر گیربکس به درستی دندهها را تعویض نکند یا تعویض دنده به طور ناگهانی و غیرعادی انجام شود، ممکن است گیربکس دچار مشکل شده باشد. این شامل تأخیر در تعویض دنده، پرش دنده، یا گیر کردن در دنده خاص است.
- نشانهها:
- تأخیر در تعویض دندهها.
- دندهها به سختی تغییر میکنند یا به دندهی بعدی نمیروند.
2. صدای غیرعادی (صداهای ضربهای یا زوزه)
- شرح: گیربکسهای اتوماتیک در حالت عادی صدای خاصی ندارند، اما اگر صدای غیرعادی مانند زوزه، غرش، یا ضربه در هنگام تعویض دندهها شنیدید، این میتواند نشانهای از خرابی باشد.
- نشانهها:
- صدای زوزه در هنگام حرکت یا در حالت دندههای پایین.
- صدای تقتق یا ضربه هنگام تعویض دنده.
3. لرزش و تکانهای غیرعادی
- شرح: اگر خودرو هنگام تعویض دنده دچار لرزش یا تکانهای غیرعادی شود، این ممکن است نشانهی خرابی سیستم گیربکس باشد. معمولاً گیربکس اتوماتیک باید به نرمی و بدون تکان دندهها را تغییر دهد.
- نشانهها:
- تکان خوردن یا لرزش شدید هنگام تغییر دنده.
- عدم نرمی در تعویض دندهها.
4. بوی سوختگی
- شرح: بوی سوختگی یکی از نشانههای خرابی روغن گیربکس یا داغ شدن بیش از حد گیربکس است. اگر روغن گیربکس به موقع تعویض نشود یا گیربکس داغ شود، ممکن است روغن بسوزد و بوی نامطبوعی ایجاد شود.
- نشانهها:
- بوی سوختگی که از گیربکس یا نزدیکی موتور احساس میشود.
- رنگ تیره و کدر بودن روغن گیربکس.
5. نشت روغن گیربکس
- شرح: نشت روغن از گیربکس یکی از شایعترین علائم خرابی است. اگر سطح روغن کاهش یابد یا نشت از زیر خودرو مشاهده کنید، باید فوراً به آن رسیدگی کنید.
- نشانهها:
- وجود لکههای روغن قرمز یا قهوهای زیر خودرو.
- کاهش سطح روغن گیربکس و مشکلات در عملکرد آن.
6. روشن شدن چراغ هشدار (Check Engine)
- شرح: در بسیاری از خودروهای مدرن، گیربکس اتوماتیک به سنسورهایی متصل است که اگر مشکلی در سیستم گیربکس پیش بیاید، چراغ هشدار “Check Engine” روشن میشود. این هشدار میتواند به دلیل مشکلات مختلفی باشد، از جمله خرابی گیربکس.
- نشانهها:
- روشن شدن چراغ هشدار “Check Engine” در داشبورد.
- نمایش کدهای خطا که به مشکلات گیربکس مربوط هستند.
7. عدم واکنش در هنگام تغییر دنده
- شرح: اگر خودرو هنگام تغییر دندههای جلو یا عقب واکنشی نشان ندهد، ممکن است گیربکس اتوماتیک دچار مشکل شده باشد. این مشکل ممکن است در اثر خرابی مبدل گشتاور یا مشکل در سیستم هیدرولیکی باشد.
- نشانهها:
- خودرو به دنده جلو یا عقب نمیرود یا با تأخیر حرکت میکند.
- احساس “سُرخوردن” دنده، یعنی گیربکس نمیتواند به درستی در دنده بماند.
8. افت قدرت و شتابگیری ضعیف
- شرح: اگر خودرو در هنگام شتابگیری دچار مشکل شود و به نظر برسد که توان کافی برای حرکت ندارد، ممکن است گیربکس نتواند به درستی نیرو را از موتور به چرخها منتقل کند.
- نشانهها:
- کاهش شتاب خودرو.
- احساس کندی و عدم قدرت در حرکت.
9. ناتوانی در تعویض به دنده معکوس (R)
- شرح: اگر خودرو نتواند به دنده عقب (R) برود یا در این حالت دچار مشکل شود، این یک نشانه جدی از خرابی گیربکس است.
- نشانهها:
- عدم توانایی در تغییر به دنده معکوس.
- تأخیر یا مشکل در حرکت به عقب.
10. لرزش در حالت توقف (Neutral یا Park)
- شرح: اگر خودرو در حالت توقف (در حالتهای دنده “N” یا “P”) لرزش یا تکانهای غیرعادی داشته باشد، ممکن است به دلیل مشکلاتی در گیربکس باشد.
- نشانهها:
- لرزش یا تکان در حالت بیحرکت.
- صدای غیرعادی در حالت توقف.
اگر هر یک از این نشانهها را در گیربکس خود مشاهده کردید، بهتر است سریعاً خودرو را به تعمیرگاه معتبر ببرید تا مشکل تشخیص داده شده و از خرابیهای بیشتر جلوگیری شود. نگهداری صحیح و تعویض به موقع روغن گیربکس میتواند به طور قابل توجهی عمر گیربکس را افزایش دهد و از بروز این مشکلات جلوگیری کند.
چه زمانی باید برای تعمیر گیربکس اتوماتیک اقدام کنیم؟
زمانی که علائم یا نشانههای خرابی گیربکس اتوماتیک ظاهر میشوند، باید فوراً اقدام به تعمیر یا بررسی آن کنید تا از خرابیهای بزرگتر و هزینههای بیشتر جلوگیری کنید. در ادامه، شرایط و زمانهایی که باید به تعمیر گیربکس اتوماتیک فکر کنید، توضیح داده شده است:
1. ظاهر شدن نشانههای خرابی گیربکس
اگر هر یک از علائم زیر در گیربکس اتوماتیک خودرو مشاهده شد، باید به سرعت برای تعمیر اقدام کنید:
- تعویض دنده نادرست، سخت یا ناگهانی.
- صدای غیرعادی مانند زوزه، غرش، یا ضربه.
- لرزش یا تکانهای غیرعادی هنگام تعویض دنده.
- بوی سوختگی از ناحیه گیربکس.
- نشت روغن از زیر خودرو.
- عدم واکنش خودرو در هنگام تغییر دنده (D یا R).
- روشن شدن چراغ هشدار “Check Engine” مرتبط با گیربکس.
- کاهش قدرت و شتابگیری ضعیف.
2. تأخیر یا مشکل در تعویض دنده
اگر گیربکس به موقع دنده را تغییر ندهد یا تعویض دنده با تأخیر یا مشکل همراه باشد، این نشانهای از خرابی گیربکس است. این وضعیت معمولاً به دلیل مشکلات در سیستم هیدرولیک، مبدل گشتاور یا سنسورهای الکترونیکی رخ میدهد.
3. سطح پایین یا کیفیت پایین روغن گیربکس
بررسی منظم سطح روغن گیربکس و رنگ آن اهمیت زیادی دارد. اگر:
- سطح روغن کمتر از حد نرمال است.
- رنگ روغن تیره یا کدر شده است.
- بوی سوختگی از روغن به مشام میرسد.
در این صورت، باید برای تعویض روغن و بررسی گیربکس اقدام کنید، چرا که روغن کهنه یا سوخته میتواند باعث خرابی بیشتر گیربکس شود.
4. افزایش دمای گیربکس
داغ شدن بیش از حد گیربکس یکی از دلایل اصلی خرابی آن است. اگر خودرو به طور مداوم در شرایط سنگین کار کند (مانند رانندگی طولانی در ترافیک سنگین، حمل بار سنگین یا بالا رفتن از سربالاییهای تند)، باید به علائم خرابی دقت کنید. داغ شدن گیربکس ممکن است منجر به مشکلات جدی مانند سوختن روغن یا خرابی مبدل گشتاور شود.
5. نشت روغن گیربکس
نشت روغن گیربکس از خودرو میتواند به سرعت مشکلات جدی ایجاد کند. کاهش سطح روغن باعث میشود که گیربکس به درستی کار نکند و قطعات داخلی آن دچار سایش شدید شوند. اگر لکههای روغن زیر خودرو مشاهده کردید، باید فوراً خودرو را به تعمیرگاه ببرید.
6. مشکل در دنده معکوس (R)
اگر خودرو در دنده معکوس مشکل داشته باشد یا نتواند به درستی به عقب حرکت کند، این نشانهای از خرابی جدی در گیربکس است که نیاز به تعمیر فوری دارد.
7. روشن شدن چراغ هشدار (Check Engine)
روشن شدن چراغ “Check Engine” مخصوصاً اگر به گیربکس مرتبط باشد، نشاندهنده وجود مشکلی در سیستم است. این مشکل ممکن است از یک سنسور خراب، مشکل در واحد کنترل گیربکس (TCM) یا نقص مکانیکی باشد. در این حالت، بهتر است سریعاً خودرو را به تعمیرگاه ببرید تا خطای مربوطه بررسی و رفع شود.
8. زمانهای دورهای سرویس و نگهداری
علاوه بر نشانههای خرابی، باید بر اساس توصیههای کارخانه سازنده خودرو، سرویسهای دورهای را انجام دهید. تعویض روغن گیربکس و بررسی وضعیت قطعات داخلی در زمانهای مشخص (معمولاً هر 40,000 تا 60,000 کیلومتر) میتواند به پیشگیری از خرابیهای بزرگتر کمک کند.
9. تجربه رانندگی نامنظم یا ناپایدار
اگر تجربه رانندگی شما شامل مشکلاتی مانند کندی در پاسخ به گاز، عدم هماهنگی در شتابگیری یا تغییرات ناگهانی در سرعت خودرو است، ممکن است گیربکس نیاز به تعمیر داشته باشد. این مشکلات میتوانند نشاندهنده خرابی قطعات داخلی یا مبدل گشتاور باشند.
به طور کلی، زمانی که هر یک از علائم خرابی گیربکس ظاهر شوند یا در رانندگی با مشکلات عملکردی مواجه شوید، باید سریعاً به تعمیرگاه معتبر مراجعه کنید. عدم رسیدگی به موقع به مشکلات گیربکس میتواند منجر به خرابیهای جدیتر و هزینههای سنگینتری شود. همچنین، نگهداری منظم و انجام سرویسهای دورهای میتواند از بروز بسیاری از این مشکلات جلوگیری کند.
مراحل تعمیر گیربکس اتوماتیک
تعمیر گیربکس اتوماتیک یک فرآیند پیچیده و تخصصی است که نیاز به دقت، ابزارهای خاص و تجربه دارد. مراحل تعمیر گیربکس اتوماتیک معمولاً شامل تشخیص مشکل، باز کردن و بررسی قطعات، تعمیر یا تعویض قطعات خراب، مونتاژ مجدد و آزمایش نهایی میباشد. در ادامه به طور دقیقتر مراحل تعمیر گیربکس اتوماتیک را شرح میدهیم:
1. تشخیص مشکل (Diagnostics)
- اسکن با دستگاه OBD-II: ابتدا، خودرو به دستگاه دیاگ (OBD-II) متصل میشود تا کدهای خطا و مشکلات احتمالی سیستم گیربکس و سیستمهای الکترونیکی بررسی شود.
- بررسی علائم ظاهری: تکنسین با توجه به علائمی که شما گزارش دادهاید (مانند صداهای غیرعادی، مشکل در تعویض دنده و غیره) بررسی اولیه را انجام میدهد.
- آزمایش رانندگی: ممکن است یک رانندگی آزمایشی صورت گیرد تا رفتار گیربکس در شرایط واقعی بررسی شود و علائم خرابی بهتر شناسایی شوند.
- بررسی سطح و وضعیت روغن گیربکس: تکنسین سطح و کیفیت روغن گیربکس را بررسی میکند. رنگ تیره یا بوی سوختگی روغن نشانهای از مشکلات جدی گیربکس است.
2. باز کردن گیربکس (Disassembly)
- تخلیه روغن گیربکس: ابتدا روغن گیربکس تخلیه میشود. این کار به تمیزتر شدن مراحل بعدی و جلوگیری از آسیب به سایر قطعات کمک میکند.
- برداشتن گیربکس از خودرو: گیربکس از موتور و سیستم انتقال قدرت جدا شده و از خودرو برداشته میشود. این مرحله نیاز به ابزارهای خاص دارد.
- باز کردن گیربکس: پس از جدا کردن گیربکس، تکنسین قطعات داخلی گیربکس را باز میکند تا بتواند به همه اجزای داخلی دسترسی پیدا کند.
3. بررسی و عیبیابی قطعات داخلی (Inspection)
- بررسی قطعات مکانیکی: قطعات مکانیکی مانند چرخدندهها، کلاچها، باندها، مبدل گشتاور و پمپ روغن به دقت بررسی میشوند. هر گونه سایش، شکستگی، یا فرسودگی در این قطعات باید تشخیص داده شود.
- بررسی سیستمهای الکترونیکی: سیستمهای الکترونیکی و سنسورهای مرتبط با گیربکس نیز مورد بررسی قرار میگیرند تا مطمئن شوند که دچار خرابی نشدهاند.
- بررسی مبدل گشتاور: مبدل گشتاور یکی از اجزای حیاتی گیربکس است که ممکن است به دلیل خرابی باعث مشکلات عملکردی شود. این قطعه نیز به دقت بررسی میشود.
4. تعمیر یا تعویض قطعات خراب (Repair or Replacement)
- تعویض قطعات فرسوده یا خراب: قطعاتی که دچار فرسودگی یا خرابی شدهاند، مانند چرخدندههای خراب، باندها یا کلاچهای سوخته، باید تعویض شوند.
- تعمیر مبدل گشتاور: اگر مبدل گشتاور خراب باشد، معمولاً تعمیر آن بسیار پیچیده است و به جای آن معمولاً قطعه جدید نصب میشود.
- تعویض یا تعمیر قطعات الکترونیکی: اگر سنسورها یا کنترلهای الکترونیکی خراب باشند، باید تعمیر یا تعویض شوند.
5. تمیز کردن و آمادهسازی قطعات (Cleaning and Preparation)
- تمیز کردن گیربکس: تمامی قطعات داخلی گیربکس که مجدداً مورد استفاده قرار میگیرند، باید به دقت تمیز شوند تا از وجود هر گونه ذرات و آلودگی جلوگیری شود.
- بررسی مجدد قطعات: پس از تمیز کردن، قطعات مجدداً بررسی میشوند تا مطمئن شوند که هیچ گونه سایش یا خرابی وجود ندارد که در نگاه اول نادیده گرفته شده باشد.
6. مونتاژ مجدد گیربکس (Reassembly)
- مونتاژ قطعات داخلی: پس از تعمیر و تعویض قطعات خراب، گیربکس دوباره مونتاژ میشود. در این مرحله باید دقت زیادی به کار گرفته شود تا همه قطعات به درستی در جای خود قرار گیرند.
- نصب مبدل گشتاور: مبدل گشتاور جدید یا تعمیر شده در جای خود نصب میشود.
- نصب گیربکس روی خودرو: پس از مونتاژ، گیربکس مجدداً روی خودرو نصب میشود و به سیستم انتقال قدرت متصل میشود.
7. پر کردن روغن گیربکس (Refilling Transmission Fluid)
- پر کردن روغن جدید: روغن گیربکس جدید و باکیفیت در گیربکس ریخته میشود. میزان و نوع روغن باید مطابق با توصیههای سازنده خودرو باشد.
8. آزمایش و تنظیمات نهایی (Testing and Final Adjustments)
- آزمایش رانندگی: پس از نصب گیربکس، خودرو مورد آزمایش رانندگی قرار میگیرد تا مطمئن شوند گیربکس به درستی عمل میکند و مشکلات اولیه برطرف شدهاند.
- تنظیمات الکترونیکی: سیستمهای الکترونیکی گیربکس ممکن است نیاز به تنظیم مجدد یا برنامهریزی داشته باشند تا با واحد کنترل (TCM) و سایر سیستمهای خودرو هماهنگ شوند.
- بررسی نهایی روغن و عملکرد: پس از آزمایش رانندگی، سطح و وضعیت روغن گیربکس دوباره بررسی میشود و هر گونه مشکل احتمالی رفع میشود.
9. تحویل خودرو و توصیههای نگهداری (Delivery and Maintenance Tips)
- پس از پایان موفقیتآمیز تعمیرات، خودرو به مالک تحویل داده میشود.
- توصیه به نگهداری منظم: تکنسین ممکن است توصیههایی درباره تعویض منظم روغن گیربکس و سایر نکات نگهداری برای افزایش عمر گیربکس ارائه دهد.
تعمیر گیربکس اتوماتیک یک فرآیند تخصصی است که نیاز به تشخیص دقیق، تعمیرات پیچیده و تست نهایی دارد. برای جلوگیری از خرابیهای بیشتر و هزینههای اضافی، توصیه میشود که هر گونه علائم خرابی گیربکس را به موقع تشخیص داده و به یک تعمیرگاه معتبر مراجعه کنید.
هزینه تعمیر گیربکس اتوماتیک
هزینه تعمیر گیربکس اتوماتیک بسته به نوع خرابی، مدل خودرو و نوع گیربکس متفاوت است. چند عامل اصلی که در تعیین هزینه تعمیر گیربکس تاثیرگذار هستند عبارتند از:
- نوع خرابی و قطعات مورد نیاز: هر چه مشکل جدیتر باشد و نیاز به تعویض قطعات بیشتری باشد، هزینه تعمیر بالاتر خواهد بود. به عنوان مثال، تعویض کامل مبدل گشتاور یا چرخدندههای داخلی ممکن است هزینه زیادی داشته باشد.
- مدل خودرو و گیربکس: خودروهای لوکس یا با گیربکسهای پیشرفته (مانند گیربکسهای دو کلاچه یا CVT) معمولاً هزینه تعمیر بالاتری دارند. این به دلیل پیچیدگی بیشتر سیستم و هزینه بالاتر قطعات است.
- نوع قطعات یدکی: استفاده از قطعات یدکی اصلی (OEM) معمولاً هزینه بیشتری نسبت به قطعات غیراصلی یا جایگزین دارد.
- مکان تعمیرگاه و نرخ کار: هزینههای تعمیرگاههای مختلف و نرخ کار در شهرها و مناطق مختلف متفاوت است. به طور معمول، تعمیرگاههای تخصصیتر و با تجهیزات پیشرفته هزینه بیشتری دریافت میکنند.
خرابیهای گیربکس اتوماتیک
گیربکس اتوماتیک ممکن است دچار مشکلات و خرابیهای مختلفی شود که بر عملکرد و کارایی خودرو تأثیر بگذارد. در ادامه، به بررسی رایجترین خرابیهای گیربکس اتوماتیک آزرا و راهحلهای هرکدام میپردازیم:
1. تعویض دنده با تأخیر یا ناهماهنگی
یکی از رایجترین مشکلات گیربکس اتوماتیک، تأخیر در تعویض دنده یا ناهماهنگی در انتقال قدرت است. در این حالت، گیربکس با تأخیر یا به سختی دنده را تغییر میدهد.
علتها:
- کمبود روغن گیربکس یا کیفیت پایین روغن
- خرابی سلنوئیدهای تعویض دنده
- نقص در کامپیوتر گیربکس (TCM)
راهحلها:
- بررسی و تعویض روغن گیربکس (روغن باید تمیز و در سطح مناسب باشد).
- تعویض سلنوئیدهای خراب.
- بررسی و ریست کردن یا تعویض کامپیوتر گیربکس (TCM) توسط مکانیک متخصص.
2. لغزش گیربکس (Gear Slipping)
در این حالت، خودرو به درستی در دنده باقی نمیماند یا احساس میکنید که دندهها در هنگام حرکت جا به جا میشوند.
علتها:
- خرابی مبدل گشتاور (Torque Converter)
- سطح پایین روغن گیربکس یا کیفیت پایین آن
- خرابی باندها یا کلاچهای داخلی گیربکس
راهحلها:
- بررسی و تعویض مبدل گشتاور در صورت خرابی.
- بررسی سطح روغن گیربکس و تعویض آن با روغن جدید و مناسب.
- در صورت خرابی باندها و کلاچها، نیاز به باز کردن و تعمیر کامل گیربکس است.
3. صداهای غیرعادی از گیربکس
شنیدن صداهای غیرطبیعی مانند وزوز، تقتق یا صدای زوزه از گیربکس ممکن است نشاندهنده وجود مشکل باشد.
علتها:
- خرابی چرخدندهها
- خرابی یاتاقانها یا بلبرینگهای داخلی گیربکس
- کاهش سطح روغن گیربکس
راهحلها:
- بررسی چرخدندهها و یاتاقانها و در صورت لزوم تعویض آنها.
- افزودن یا تعویض روغن گیربکس.
- در صورت نیاز، گیربکس باید به طور کامل باز شود و قطعات معیوب جایگزین شوند.
4. نشتی روغن گیربکس
نشتی روغن از گیربکس میتواند باعث کاهش سطح روغن و در نتیجه خرابی جدی شود.
علتها:
- خرابی کاسهنمدها یا واشرهای آببندی
- آسیب به کارتل گیربکس
- شل شدن پیچهای گیربکس
راهحلها:
- تعویض کاسهنمدها و واشرهای خراب.
- بررسی کارتل گیربکس و تعمیر یا تعویض آن در صورت آسیب.
- محکم کردن پیچهای گیربکس و اطمینان از آببندی مناسب.
5. عدم تعویض دنده در حالتهای مختلف (ماندن در یک دنده)
گاهی گیربکس به درستی دنده را تغییر نمیدهد و خودرو در یک دنده گیر میکند (معمولاً دنده یک یا دو).
علتها:
- خرابی سلنوئیدهای تعویض دنده
- نقص در کامپیوتر گیربکس (TCM)
- خرابی سنسور سرعت یا فشار
راهحلها:
- بررسی و تعویض سلنوئیدهای خراب.
- بررسی و تعویض سنسور سرعت یا فشار.
- ریست یا تعویض کامپیوتر گیربکس توسط مکانیک متخصص.
6. لرزش و تکانهای غیرطبیعی در هنگام تعویض دنده
اگر در هنگام تعویض دنده، خودرو لرزش غیرطبیعی دارد یا تکان میخورد، این میتواند نشانهای از مشکل در گیربکس باشد.
علتها:
- خرابی مبدل گشتاور
- خرابی باندها یا کلاچهای گیربکس
- سطح پایین روغن یا کیفیت پایین آن
راهحلها:
- بررسی و تعویض مبدل گشتاور در صورت نیاز.
- تعویض کلاچها و باندهای داخلی گیربکس.
- تعویض روغن گیربکس و استفاده از روغن مناسب.
7. بوی سوختگی روغن گیربکس
اگر بوی سوختگی از گیربکس به مشام برسد، این میتواند نشانهای از داغ شدن بیش از حد گیربکس یا مشکل در سیستم خنککاری آن باشد.
علتها:
- کاهش سطح روغن یا کیفیت پایین روغن
- خرابی سیستم خنککاری روغن گیربکس
- رانندگی در شرایط دشوار مانند ترافیک سنگین یا بار سنگین
راهحلها:
- بررسی و تعویض روغن گیربکس با روغن جدید.
- بررسی سیستم خنککاری روغن و رفع مشکل.
- اجتناب از رانندگی در شرایط فشار زیاد تا مشکل برطرف شود.
8. روشن شدن چراغ هشدار گیربکس (Check Engine Light یا Transmission Warning Light)
چراغ هشدار گیربکس روشن میشود که نشاندهنده وجود مشکلی در سیستم گیربکس است.
علتها:
- خرابی سنسورهای گیربکس
- مشکل در کامپیوتر گیربکس
- مشکلات الکترونیکی یا مکانیکی در داخل گیربکس
راهحلها:
- استفاده از دستگاه دیاگ برای خواندن کدهای خطا و تشخیص مشکل.
- بررسی و تعویض سنسورهای خراب.
- بررسی سیستم الکترونیکی گیربکس و رفع مشکلات مرتبط با سیمکشی یا کامپیوتر گیربکس.
9. ناتوانی در تغییر حالتهای دنده (مانند عدم تعویض از حالت “P” به “D”)
در این حالت، گیربکس قادر به تغییر حالتهای دنده نیست و راننده نمیتواند دنده را از پارک به درایو یا بالعکس تغییر دهد.
علتها:
- خرابی قفلهای داخلی گیربکس (Shifter Lock)
- خرابی کابلهای انتقال قدرت
- خرابی سنسور دنده
راهحلها:
- بررسی و تعمیر یا تعویض قفلهای داخلی گیربکس.
- بررسی کابلهای انتقال قدرت و در صورت نیاز تعویض آنها.
- بررسی و تعویض سنسور دنده در صورت خرابی.
نکات کلی در پیشگیری از خرابی گیربکس اتوماتیک آزرا
- تعویض منظم روغن گیربکس: روغن گیربکس را طبق توصیههای سازنده به موقع تعویض کنید.
- استفاده صحیح از خودرو: از تغییر ناگهانی حالتهای دنده و رانندگی با شتاب زیاد خودداری کنید.
- چکاپ دورهای: گیربکس را به طور منظم توسط مکانیک متخصص بررسی کنید تا مشکلات کوچک قبل از تبدیل به مشکلات بزرگ، رفع شوند.
- بررسی نشتی روغن: هر گونه نشتی روغن باید سریعاً تشخیص و رفع شود تا از آسیبهای جدی جلوگیری شود.
- اجتناب از فشار زیاد: از کشیدن بارهای سنگین یا رانندگی در شرایط سخت به مدت طولانی خودداری کنید، زیرا این کارها به گیربکس فشار زیادی وارد میکند.
تعمیرگاه گیربکس اتوماتیک در شرق تهران
تعمیرگاه تخصصی گیربکس اتوماتیک ایران دارای مزایای متعددی هست که باعث میشود تعمیر گیربکس در این مرکز اطمینانبخش و موثر باشد. برخی از این مزایا عبارتند از:
- تخصص و تجربه فنی: تکنسینهای تعمیرگاه گیربکس ایران تجربه بالایی در عیبیابی و تعمیر گیربکسهای اتوماتیک دارند. این تخصص باعث میشود مشکلات به سرعت و به درستی تشخیص داده شوند و فرآیند تعمیر با دقت انجام شود.
- استفاده از قطعات یدکی اورجینال: تعمیرگاه گیربکس ایران فقط از قطعات اصلی و با کیفیت برای تعمیر استفاده میکنند. این کار باعث افزایش طول عمر گیربکس و عملکرد بهتر آن پس از تعمیر میشود.
- تجهیزات پیشرفته: تعمیرگاه گیربکس ایران از ابزارهای تشخیص پیشرفته برای تستهای الکترونیکی و مکانیکی استفاده میکند که دقت تشخیص و رفع مشکلات را افزایش میدهد.
- گارانتی خدمات: تعمیرگاه گیربکس ایران ضمانت تعمیرات خود را به صورت ضمانت نامه مکتوب یکساله ارائه میدهند. این ضمانتها اطمینان مشتریان را از کیفیت تعمیرات و قطعات به کار رفته جلب میکند.
- قیمت مناسب و شفافیت در هزینهها: تعمیرگاه گیربکس ایران قیمتهای منصفانهای دارد و هزینهها را قبل از انجام کار با مشتری هماهنگ میکند، که از نگرانیهای مالی جلوگیری میکند.
- خودروبر رایگان: خودروبر رایگان نیز یکی دیگر از مزایای تعمیرگاه گیربکس اتوماتیک ایران است.
این مزایا باعث میشود تعمیر گیربکس اتوماتیک ایران در مراکز تخصصی انتخاب مناسبی باشد و از بروز مشکلات مجدد جلوگیری کند.